Hạch toán chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho – Định kỳ hoặc bất thường doanh nghiệp tiến hành kiểm kê nguyên vật liệu/công cụ dụng cụ để phát hiện chênh lệch giữa số liệu sổ sách và số liệu thực tế. Khi tiến hành kiểm kê doanh nghiệp phải thành lập ban kiểm kê, ban này sẽ tiến hành kiểm kê thực tế và phản ánh kết quả kiểm kê vào biên bản kiểm kê vật tư sản phẩm hàng hóa.
Biên bản này dùng để xác định số lượng, chất lượng và giá trị của nguyên vật liệu có ở kho tại thời điểm kiểm kê, làm căn cứ xác định trách nhiệm trong việc bảo quản, xử lý nguyên vật liệu/công cụ dụng cụ thừa hay thiếu và ghi sổ kế toán.
Hạch toán sau khi kiểm kê hàng tồn kho
Tất cả các trường hợp nguyên vật liệu/công cụ dụng cụ thừa thiếu doanh nghiệp phải truy tìm nguyên nhân và người phạm lỗi để có biện pháp xử lý kịp thời.
1. Trường hợp hạch toán chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho bị thiếu
Là số lượng hàng có trong kho ở thời điểm kiểm kê nhỏ hơn số lượng hàng được theo dõi trên sổ sách kế toán. Số chênh lệch, kế toán phải điều chỉnh số liệu hàng hóa trên sổ sách để khớp đúng với số liệu thực tế khi kiểm kê.
a. Khi chưa xác định được nguyên nhân chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho:
Nợ TK 1381: Tài sản thiếu chờ xử lý
Có TK 152, 153: Nguyên liệu, vật liệu hoặc Công cụ, dụng cụ
Có TK 155: Thành phẩm
Có TK 156: Hàng hóa
b. Khi thiếu trong định mức cho phép:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 152 – Nguyên vật liệu
c. Khi thiếu ngoài định mức chưa xác định được nguyên nhân:
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý
Có TK 152
d. Căn cứ vào biên bản xử lý về hàng tồn kho hao hụt, mất mát, kế toán ghi:
Nợ TK 111, 334,… (Phần tổ chức, cá nhân phải bồi thường)
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Các khoản hao hụt, mất mát của hàng tồn kho, sau khi trừ (-) phần bồi thường của tổ chức, cá nhân gây ra được phản ánh vào giá vốn hàng bán)
Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý.
e. Hàng thiếu do bên bán giao thiếu hàng, yêu cầu bên bán giao thêm số hàng còn thiếu, khi nhập hàng, dựa vào chứng từ bên bán giao hàng thêm, kế toán ghi:
Nợ TK 152, TK 153, TK 155, TK 156
Có TK 1381
f. Nếu thiếu hàng tồn kho do lỗi của cá nhân quản lý hàng, quy trách nhiệm cá nhân bồi thường thiệt hại (trừ lương hoặc bồi thường bằng tiền) kế toán ghi:
Nợ TK 1388, TK 1111 (Nếu thu bằng tiền mặt), TK 334 (Nếu trừ lương)
Có TK 1381
g. Khi có biên bản xử lý của cấp có thẩm quyền:
Nợ TK 111,1388,334,632,811
Có TK 1381: Tài sản thiếu chờ xử lý
q. Khi xác định được nguyên nhân & người chịu trách nhiệm kế toán ghi:
Nợ TK 138,334.632
Có TK 621, 627
Có các TK 152, 153, 155, 156
Có các TK 111, 112
h. Không tìm được nguyên nhân dẫn đến thiếu hàng trong kho, kế toán dựa vào quyết định xử lý của Ban giám đốc để hạch toán vào chi phí khác:
Nợ TK 811
Có TK 1381
2. Trường hợp hạch toán chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho bị thừa
Là số lượng hàng có trong kho tại thời điểm kiểm kê lớn hơn số lượng hàng đang được theo dõi trên sổ sách kế toán ở thời điểm đó. Số chênh lệch đó, kế toán phải điều chỉnh giảm số liệu hàng hóa trên sổ sách để bằng với số liệu thực tế khi kiểm kê. học khai báo thuế
a. Khi chưa xác định được nguyên nhân chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho:
Nợ TK 152: Nếu thừa nguyên liệu, vật liệu
Nợ TK 155: Nếu thừa thành phẩm
Nợ TK 156: Nếu thừa hàng hóa
Có TK 3381: Tài sản thừa chờ xử lý chưa rõ nguyên nhân
b. Kiểm kê phát hiện thừa trong định mức:
Nợ TK 152 – Nguyên vật liệu
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán
c. Nếu phát hiện thừa trên định mức chưa xác định được nguyên nhân:
Nợ TK 152 – Nguyên vật liệu
Có TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý
d. Khi có biên bản xử lý của cấp có thẩm quyền:
Nợ TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý
Có TK 411, 632, 3388, 642,711
e. Nếu xác định nguyên vật liệu không phải của doanh nghiệp ghi vào tài khoản 002 – Vật tư hàng hóa nhận giữ hộ, nhận gia công.
Ghi Nợ TK 002
NHẤN ĐĂNG KÝ: Tham gia khoá học kế toán miễn phí
Trên đây là Hướng dẫn hạch toán chênh lệch kiểm kê hàng tồn kho mà Kế toán Vệt Hưng muốn chia sẻ bạn đọc xem mong rằng sẽ hữu dụng trong quá trình làm nghiệp vụ của bạn – Tham gia ngay khoá học kế toán Online dạy kèm riêng 1 mình bạn các Giáo viê trực tiếp dạy cầm tay chỉ việc qua Zalo Call + Ultraview trên hệ giáo trình độc quyền của Chúng tôi!