Chỉ dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp theo thông tư 200

Cùng chỉ dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp theo thông tư 200 qua bài viết dưới đây. Tất cả các doanh nghiệp hoạt động đều cần tuân thủ các quy định của nhà nước, đối với kế toán, các thông tư về chế độ kế toán doanh nghiệp là vô cùng quan trọng. 

CHỈ DẪN CHẾ ĐỘ KẾ TOÁ DOANH NGHIỆP THEO THÔNG TƯ 200

DOWNLOAD THÔNG TƯ 200-2014-TT-BTC CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP

1. Chế độ kế toán doanh nghiệp đối với hệ thống tài khoản kế toán

a) Doanh nghiệp căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán của Chế độ kế toán doanh nghiệp ban hành kèm theo Thông tư này để vận dụng và chi tiết hoá hệ thống tài khoản kế toán phù hợp với đặc điểm sản xuất, kinh doanh, yêu cầu quản lý của từng ngành và từng đơn vị, nhưng phải phù hợp với nội dung, kết cấu và phương pháp hạch toán của các tài khoản tổng hợp tương ứng.

b) Trường hợp doanh nghiệp cần bổ sung tài khoản cấp 1, cấp 2 hoặc sửa đổi tài khoản cấp 1, cấp 2 về tên, ký hiệu, nội dung và phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đặc thù phải được sự chấp thuận bằng văn bản của Bộ Tài chính trước khi thực hiện.

Phân loại tài khoản kế toán

STT	Đầu số tài khoản	Loại tài khoản
1	Tài khoản đầu 1 và 2	Tài khoản “Tài sản” Tài khoản đầu 1: Tài khoản tài sản ngắn hạn Tài khoản đầu 2: Tài khoản tài sản dài dạn
2	Tài khoản đầu 3	Tài khoản “Nợ phải trả”
3	Tài khoản đầu 4	Tài khoản “Vốn chủ sở hữu”
4	Tài khoản đầu 5, 7	Tài khoản “Doanh thu”
5	Tài khoản đầu 6, 8	Tài khoản “Chi phí”
6	Tài khoản đầu 9	Tài khoản “Xác định kết quả kinh doanh”. Cuối kỳ thì sẽ hạch toán toàn bộ chi phí và doanh thu vào tài khoản này.

c) Doanh nghiệp có thể mở thêm các tài khoản cấp 2 và các tài khoản cấp 3 đối với những tài khoản không có quy định tài khoản cấp 2, tài khoản cấp 3 tại danh mục Hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp quy định tại phụ lục 1 – Thông tư này nhằm phục vụ yêu cầu quản lý của doanh nghiệp mà không phải đề nghị Bộ Tài chính chấp thuận.

Phụ lục I ban hành kèm Thông tư 200/2014/TT-BTC, danh mục tài khoản kế toán doanh nghiệp 

Số	SỐ HIỆU TK
TT	Cấp 1	Cấp 2	TÊN TÀI KHOẢN
1	2	3	4
			LOẠI TÀI KHOẢN TÀI SẢN
01	111		Tiền mặt
		1111	Tiền Việt Nam
		1112	Ngoại tệ
		1113	Vàng tiền tệ
02	112		Tiền gửi Ngân hàng
		1121	Tiền Việt Nam
		1122	Ngoại tệ
		1123	Vàng tiền tệ
03	113		Tiền đang chuyển
		1131	Tiền Việt Nam
		1132	Ngoại tệ
04	121		Chứng khoán kinh doanh
		1211	Cổ phiếu
		1212	Trái phiếu
		1218	Chứng khoán và công cụ tài chính khác
05	128		Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
		1281	Tiền gửi có kỳ hạn
		1282	Trái phiếu
		1283	Cho vay
		1288	Các khoản đầu tư khác nắm giữ đến ngày đáo hạn
06	131		Phải thu của khách hàng
07	133		Thuế GTGT được khấu trừ
		1331 1332	Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hóa, dịch vụ Thuế GTGT được khấu trừ của TSCĐ
08	136		Phải thu nội bộ
		1361	Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc
		1362	Phải thu nội bộ về chênh lệch tỷ giá
		1363	Phải thu nội bộ về chi phí đi vay đủ điều kiện được vốn hoá
		1368	Phải thu nội bộ khác
1	2	3	4
09	138		Phải thu khác
		1381	Tài sản thiếu chờ xử lý
		1385	Phải thu về cổ phần hoá
		1388	Phải thu khác
10	141		Tạm ứng
11	151		Hàng mua đang đi đường
12	152		Nguyên liệu, vật liệu
13	153	1531 1532 1533 1534	Công cụ, dụng cụ Công cụ, dụng cụ Bao bì luân chuyển Đồ dùng cho thuê Thiết bị, phụ tùng thay thế
14	154		Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
15	155	1551 1557	Thành phẩm Thành phẩm nhập kho Thành phẩm bất động sản
16	156		Hàng hóa
		1561	Giá mua hàng hóa
		1562	Chi phí thu mua hàng hóa
		1567	Hàng hóa bất động sản
17	157		Hàng gửi đi bán
18	158		Hàng hoá kho bảo thuế
19	161		Chi sự nghiệp
		1611	Chi sự nghiệp năm trước
		1612	Chi sự nghiệp năm nay
20	171		Giao dịch mua bán lại trái phiếu chính phủ
21	211		Tài sản cố định hữu hình
		2111	Nhà cửa, vật kiến trúc
		2112	Máy móc, thiết bị
		2113	Phương tiện vận tải, truyền dẫn
1	2	3	4
		2114	Thiết bị, dụng cụ quản lý
		2115	Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩm
		2118	TSCĐ khác
22	212	2121 2122	Tài sản cố định thuê tài chính TSCĐ hữu hình thuê tài chính. TSCĐ vô hình thuê tài chính.
23	213		Tài sản cố định vô hình
		2131	Quyền sử dụng đất
		2132	Quyền phát hành
		2133	Bản quyền, bằng sáng chế
		2134	Nhãn hiệu, tên thương mại
		2135	Chương trình phần mềm
		2136	Giấy phép và giấy phép nhượng quyền
		2138	TSCĐ vô hình khác
24	214		Hao mòn tài sản cố định
		2141	Hao mòn TSCĐ hữu hình
		2142	Hao mòn TSCĐ thuê tài chính
		2143	Hao mòn TSCĐ vô hình
		2147	Hao mòn bất động sản đầu tư
25	217		Bất động sản đầu tư
26	221		Đầu tư vào công ty con
27	222		Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết
28	228	2281 2288	Đầu tư khác Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác Đầu tư khác
29	229	2291 2292 2293 2294	Dự phòng tổn thất tài sản Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh Dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị khác Dự phòng phải thu khó đòi Dự phòng giảm giá hàng tồn kho
30	241		Xây dựng cơ bản dở dang
		2411	Mua sắm TSCĐ
		2412	Xây dựng cơ bản
		2413	Sửa chữa lớn TSCĐ
1	2	3	4
31	242		Chi phí trả trước
32	243		Tài sản thuế thu nhập hoãn lại
33	244		Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược
			LOẠI TÀI KHOẢN NỢ PHẢI TRẢ
34	331		Phải trả cho người bán
35	333		Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước
		3331	Thuế giá trị gia tăng phải nộp
		33311	Thuế GTGT đầu ra
		33312	Thuế GTGT hàng nhập khẩu
		3332	Thuế tiêu thụ đặc biệt
		3333	Thuế xuất, nhập khẩu
		3334	Thuế thu nhập doanh nghiệp
		3335	Thuế thu nhập cá nhân
		3336	Thuế tài nguyên
		3337	Thuế nhà đất, tiền thuê đất
		3338 33381 33382	Thuế bảo vệ môi trường và các loại thuế khác Thuế bảo vệ môi trường Các loại thuế khác
		3339	Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác
36	334		Phải trả người lao động
		3341	Phải trả công nhân viên
		3348	Phải trả người lao động khác
37	335		Chi phí phải trả
38	336		Phải trả nội bộ
		3361 3362 3363 3368	Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh Phải trả nội bộ về chênh lệch tỷ giá Phải trả nội bộ về chi phí đi vay đủ điều kiện được vốn hoá Phải trả nội bộ khác
39	337		Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng
40	338		Phải trả, phải nộp khác
		3381	Tài sản thừa chờ giải quyết
		3382	Kinh phí công đoàn
		3383	Bảo hiểm xã hội
		3384	Bảo hiểm y tế
1	2	3	4
		3385	Phải trả về cổ phần hoá
		3386	Bảo hiểm thất nghiệp
		3387	Doanh thu chưa thực hiện
		3388	Phải trả, phải nộp khác
41	341	3411 3412	Vay và nợ thuê tài chính Các khoản đi vay Nợ thuê tài chính
42	343	3431 34311 34312 34313 3432	Trái phiếu phát hành Trái phiếu thường Mệnh giá trái phiếu Chiết khấu trái phiếu Phụ trội trái phiếu Trái phiếu chuyển đổi
43	344		Nhận ký quỹ, ký cược
44	347		Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
45	352	3521 3522 3523 3524	Dự phòng phải trả Dự phòng bảo hành sản phẩm hàng hóa Dự phòng bảo hành công trình xây dựng Dự phòng tái cơ cấu doanh nghiệp Dự phòng phải trả khác
46	353		Quỹ khen thưởng phúc lợi
		3531	Quỹ khen thưởng
		3532	Quỹ phúc lợi
		3533	Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ
		3534	Quỹ thưởng ban quản lý điều hành công ty
47	356		Quỹ phát triển khoa học và công nghệ
		3561	Quỹ phát triển khoa học và công nghệ
		3562	Quỹ phát triển khoa học và công nghệ đã hình thành TSCĐ
48	357		Quỹ bình ổn giá
			LOẠI TÀI KHOẢN VỐN CHỦ SỞ HỮU
49	411		Vốn đầu tư của chủ sở hữu
		4111 41111 41112	Vốn góp của chủ sở hữu Cổ phiếu phổ thông có quyền biểu quyết Cổ phiếu ưu đãi
1	2	3	4
		4112	Thặng dư vốn cổ phần
		4113	Quyền chọn chuyển đổi trái phiếu
		4118	Vốn khác
50	412		Chênh lệch đánh giá lại tài sản
51	413		Chênh lệch tỷ giá hối đoái
		4131	Chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ
		4132	Chênh lệch tỷ giá hối đoái trong giai đoạn trước hoạt động
52	414		Quỹ đầu tư phát triển
53	417		Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp
54	418		Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
55	419		Cổ phiếu quỹ
56	421		Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
		4211	Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước
		4212	Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay
57	441		Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản
58	461		Nguồn kinh phí sự nghiệp
		4611	Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước
		4612	Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay
59	466		Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ
			LOẠI TÀI KHOẢN DOANH THU
60	511		Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
		5111	Doanh thu bán hàng hóa
		5112	Doanh thu bán các thành phẩm
		5113 5114	Doanh thu cung cấp dịch vụ Doanh thu trợ cấp, trợ giá
		5117	Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư
		5118	Doanh thu khác
61	515		Doanh thu hoạt động tài chính
1	2	3	4
62	521		Các khoản giảm trừ doanh thu
		5211	Chiết khấu thương mại
		5212	Giảm giá hàng bán
		5213	Hàng bán bị trả lại
			LOẠI TÀI KHOẢN CHI PHÍ SẢN XUẤT, KINH DOANH
63	611		Mua hàng
		6111	Mua nguyên liệu, vật liệu
		6112	Mua hàng hóa
64	621		Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp
65	622		Chi phí nhân công trực tiếp
66	623		Chi phí sử dụng máy thi công
		6231	Chi phí nhân công
		6232	Chi phí nguyên, vật liệu
		6233	Chi phí dụng cụ sản xuất
		6234	Chi phí khấu hao máy thi công
		6237	Chi phí dịch vụ mua ngoài
		6238	Chi phí bằng tiền khác
67	627		Chi phí sản xuất chung
		6271	Chi phí nhân viên phân xưởng
		6272	Chi phí nguyên, vật liệu
		6273	Chi phí dụng cụ sản xuất
		6274	Chi phí khấu hao TSCĐ
		6277	Chi phí dịch vụ mua ngoài
		6278	Chi phí bằng tiền khác
68	631		Giá thành sản xuất
69	632		Giá vốn hàng bán
70	635		Chi phí tài chính
71	641		Chi phí bán hàng
		6411	Chi phí nhân viên
		6412	Chi phí nguyên vật liệu, bao bì
		6413	Chi phí dụng cụ, đồ dùng
		6414	Chi phí khấu hao TSCĐ
		6415	Chi phí bảo hành
1	2	3	4
		6417	Chi phí dịch vụ mua ngoài
		6418	Chi phí bằng tiền khác
72	642		Chi phí quản lý doanh nghiệp
		6421	Chi phí nhân viên quản lý
		6422	Chi phí vật liệu quản lý
		6423	Chi phí đồ dùng văn phòng
		6424	Chi phí khấu hao TSCĐ
		6425	Thuế, phí và lệ phí
		6426	Chi phí dự phòng
		6427	Chi phí dịch vụ mua ngoài
		6428	Chi phí bằng tiền khác
			LOẠI TÀI KHOẢN THU NHẬP KHÁC
73	711		Thu nhập khác
			LOẠI TÀI KHOẢN CHI PHÍ KHÁC
74	811		Chi phí khác
75	821		Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
		8211	Chi phí thuế TNDN hiện hành
		8212	Chi phí thuế TNDN hoãn lại
			TÀI KHOẢN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
76	911		Xác định kết quả kinh doanh

2. Chế độ kế toán doanh nghiệp đối với báo cáo tài chính

a) Doanh nghiệp căn cứ biểu mẫu và nội dung của các chỉ tiêu của Báo cáo tài chính tại phụ lục 2 Thông tư này để chi tiết hoá các chỉ tiêu (có sẵn) của hệ thống Báo cáo tài chính phù hợp với đặc điểm sản xuất, kinh doanh, yêu cầu quản lý của từng ngành và từng đơn vị.

b) Trường hợp doanh nghiệp cần bổ sung mới hoặc sửa đổi biểu mẫu, tên và nội dung các chỉ tiêu của Báo cáo tài chính phải được sự chấp thuận bằng văn bản của Bộ Tài chính trước khi thực hiện.

Báo cáo tài chính gồm 02 loại là báo cáo tài chính năm và báo cáo tài chính giữa niên độ.

(1) Lập bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp, khái quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản đó tại một thời điểm nhất định của doanh nghiệp. Từ bảng cân đối kế toán có thể khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Bao gồm:

– Bảng cân đối kế toán năm của doanh nghiệp hoạt động liên tục.

– Bảng cân đối kế toán năm của doanh nghiệp hoạt động không liên tục.

Doanh nghiệp hoạt động liên tục:

Sử dụng Mẫu B01-DN, gồm tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.  Trong đó:

– Tài sản ngắn hạn gồm: Tiền, các khoản tương đương tiền; Đầu tư tài chính ngắn hạn; Các khoản phải thu ngắn hạn; Hàng tồn kho; Tài sản ngắn hạn khác

– Tài sản dài hạn gồm: Các khoản phải thu dài hạn; Tài sản cố định; Nợ phải trả; Nợ ngắn hạn; Nợ dài hạn; Vốn chủ sở hữu.

Doanh nghiệp không đáp ứng giả định hoạt động liên tục:

Bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp loại này là Mẫu B01/CDHĐ – DNKLT ban hành kèm Thông tư 200/2014/TT-BTC. Bảng cân đối kế toán này cũng tương tự như doanh nghiệp hoạt động liên tục ngoại trừ các điểm sau:

– Không phân biệt ngắn hạn và dài hạn.

– Không trình bày các chỉ tiêu dự phòng.

(2) Lập báo cáo kết quả kinh doanh

BC hoạt động kinh doanh (Mẫu B02-DN) phản ánh tình hình và kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp gồm:

– Kết quả hoạt động kinh doanh chính.

– Kết quả hoạt động tài chính.

– Hoạt động khác của doanh nghiệp.

Trong đó, doanh nghiệp phải loại trừ toàn bộ các khoản doanh thu, thu nhập, chi phí phát sinh từ các giao dịch nội bộ giữa doanh nghiệp và đơn vị hạch toán phụ thuộc, không có tư cách pháp nhân.

Nội dung của báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh gồm 05 cột:

– Các chỉ tiêu báo cáo;

– Mã số của các chỉ tiêu tương ứng;

– Số hiệu tương ứng với các chỉ tiêu;

– Tổng số phát sinh trong kỳ báo cáo năm;

– Số liệu của năm trước (để so sánh).

(3) Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ

2 phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gián tiếp và trực tiếp. Trong đó, báo cáo lưu chuyển tiền tệ được lập dựa vào:

– Bảng cân đối kế toán;

– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh;

– Bản thuyết minh Báo cáo tài chính;

– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ kỳ trước;

– Các tài liệu kế toán khác như: Sổ kế toán tổng hợp, sổ kế toán chi tiết các tài khoản “Tiền mặt”; “Tiền gửi Ngân hàng”; “Tiền đang chuyển”; Bảng tính và phân bổ khấu hao tài sản cố định…

Điều 114 Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ là Mẫu B03-DN.

(4) Lập bản thuyết minh báo cáo tài chính

Bản thuyết minh báo cáo tài chính là bộ phận không thể tách rời của báo cáo tài chính, dùng để tường thuật, phân tích chi tiết các thông tin, số liệu được trình bày trong 03 loại báo cáo nêu trên.

Ngoài ra, nếu xét thấy cần thiết để trình bày những thông tin khác với 03 loại trên thì doanh nghiệp cũng có thể chuẩn bị bản thuyết minh. Tuy nhiên, phải đảm bảo tính trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính.

Thuyết minh báo cáo tài chính là loại tài liệu cần thiết khi lập báo cáo tài chính năm và giữa niên độ. Do đó, bản thuyết minh này cần phải có các nội dung sau đây:

– Thông tin về cơ sở lập, trình bày báo cáo tài chính và các chính sách kế toán cụ thể được áp dụng

– Các thông tin trọng yếu, bổ sung chưa trình bày trong báo cáo tài chính khác

Đặc biệt, bản thuyết minh phải được trình bày một cách có hệ thống, trung thực, hợp lý và phù hợp với các khoản mục trong các loại báo cáo khác.

DOWNLOAD PHỤ LỤC 2 BIỂU MẪU BÁO CÁO TÀI CHÍNH

3. Chế độ kế toán doanh nghiệp đối với chứng từ và sổ kế toán

a) Các chứng từ kế toán đều thuộc loại hướng dẫn (không bắt buộc), doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng theo biểu mẫu ban hành kèm theo phụ lục số 3 Thông tư này hoặc được tự thiết kế phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của đơn vị nhưng phải đảm bảo cung cấp những thông tin theo quy định của Luật Kế toán và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế.

b) Tất cả các biểu mẫu sổ kế toán (kể cả các loại Sổ Cái, sổ Nhật ký) đều thuộc loại không bắt buộc. Doanh nghiệp có thể áp dụng biểu mẫu sổ theo hướng dẫn tại phụ lục số 4 Thông tư này hoặc bổ sung, sửa đổi biểu mẫu sổ, thẻ kế toán phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý nhưng phải đảm bảo trình bày thông tin đầy đủ, rõ ràng, dễ kiểm tra, kiểm soát.

>> DOWNLOAD PHỤ LỤC 3 DANH MỤC VÀ BIỂU MẪU CHỨNG TỪ KẾ TOÁN

>> DOWNLOAD PHỤ LỤC 4 DANH MỤC VÀ MẪU SỔ KẾ TOÁN

Trên đây là bài viết của kế toán Việt Hưng về chế độ chế độ kế toán doanh nghiệp theo thông tư 200. Nếu có câu hỏi hay thắc mắc hay liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhé.