Khi lập bảng cân đối tài khoản đòi hỏi có sự cân đối (bằng nhau) giữa số dư Nợ đầu kỳ với số dư Có đầu kỳ, số phát sinh Nợ và số phát sinh Có; số dư Nợ cuối kỳ và số dư Có cuối kỳ. Nhưng đôi khi kế toán có sự sai sót hoặc nhầm lẫn gây ra việc bảng cân đối có số phát sinh không cân. Bài viết sau đây, Kế toán Việt Hưng sẽ hướng dẫn các bạn chi tiết cách khắc phục lỗi khi gặp phải trường hợp này.
Bảng cân đối tài khoản là một trong những mẫu biểu trong bộ báo cáo tài chính mà doanh nghiệp phải nộp.
1. Bút toán kết chuyển cuối kỳ
Định khoản bút toán kết chuyển cuối kỳ là khoản mà rất nhiều bạn kế toán bỏ quên, đặc biệt là bút toán kết chuyển lợi nhuận dẫn đến số liệu trên bảng cân đối tài khoản không cân.
Các bút toán kết chuyển cuối kỳ cần xem xét bao gồm:
- Kết chuyển thuế GTGT
- Kết chuyển doanh thu, giá vốn, chi phí
- Xác định kết quả hoạt động kinh doanh
- Kết chuyển lãi hoặc lỗ sang tài khoản lợi nhuận chưa phân phối.
2. Kiểm tra, đối chiếu số liệu các tài khoản khác với sổ chi tiết
- Cân đối số dư và số phát sinh tài khoản 111 với sổ quỹ tiền mặt; Số dư và số phát sinh tài khoản 112 với sổ phụ ngân hàng.
- Đối chiếu số dư tài khoản 1331 với tờ khai thuế.
- Đối chiếu số dư tài khoản 142, 242, 214 với bảng phân bổ chi phí trả trước hoặc bảng phân bổ khấu hao tài sản cố định.
- Đối chiếu các số liệu tài khoản kho (151, 152, 153, 154, 155, 156, 157) với bảng nhập xuất tồn.
- Đối chiếu số liệu tài khoản 131, 331 với sổ chi tiết công nợ phải thu, công nợ phải trả.
- Tính hợp lý về bản chất các tài khoản (sự cân đối giữa bên nợ và bên có). Lưu ý, với tài khoản doanh thu, chi phí từ đầu 5 đến đầu 9 không có số dư cuối kỳ.
- Nếu như các số liệu trên là chính xác; kế toán kiểm tra các định khoản liên quan đến phần chênh lệch xem có sai sót không và điều chỉnh để cân đối bảng kế toán.
Xem thêm: Cách lập bảng cân đối tài khoản kế toán theo mẫu F01- DNN
2. Hướng dẫn xử lý sai sót khi bảng cân đối có số phát sinh không cân
Nguyên nhân gây sai sót trong quá trình lập bảng kế toán
- Sai sót ở phần định khoản
- Nhập sai hàng tồn kho
- Quỹ tiền mặt tại doanh nghiệp bị âm
Cách xử lý sai sót trong quá trình lập bảng cân đối kế toán
- Nếu sai sót ở phần định khoản, bạn sửa lại các định khoản cho đúng.
- Nếu thấy quỹ tiền âm chưa tìm được nguyên nhân, bạn xử lý bằng cách vay ngắn hạn cá nhân để bổ sung quỹ hoặc thu hồi công nợ bổ sung quỹ.
- Nếu như sai sót do chưa phân bổ chi phí trả trước, chi phí khấu hao, thì kế toán thực hiện bút toán phân bổ cho phù hợp.
- Đối chiếu hàng tồn kho với bảng nhập – xuất – tồn: kiểm tra thật kỹ phương pháp tính giá xuất kho; ghi nhận giá vốn; kiểm tra xem có xuất hàng trước khi có phiếu nhập kho không?
Trên đây là một vài gợi ý của kế toán Việt Hưng về kỹ năng kiểm tra và khắc phục sai sót trên bảng cân đối kế toán có số phát sinh không cân. Với từng tình huống cụ thể, kế toán sẽ đưa ra phương pháp xử lý cho phù hợp; nhằm hạn chế sai sót, và thực hiện một cách chính xác nhất. Chúc các bạn thành công.